Son birkaç aydır kamuya ait olan öğrenci yurtlarında asansör kazaları, kabinin zemine çakılması ile ilgili haberleri çok görmeye başladık.
Elektrikçi ve elektrik öğretmeni olarak bu konudaki hususları sizlere iletmek istiyorum.
1. Ülkemizde, Uzakdoğu ülkelerinde üretilmiş, markası bile olmayan, TSE, CE, ISO kalite belgelerini içermeyen sigorta, şalter, kontaktör, bobin, mıknatıs, rulman, sınır anahtarı, kablo gibi gereçler her yerde satılmaktadır. Devletin bu konuda hiçbir yaptırımı yoktur.
Eczanelerde sadece sağlık ile ilgili ürünler satılabiliyorken bakkal, market, hırdavatçı, AVM, nalburiye, seyyar satıcı gibi ortamlarda kalitesiz elektrik gereçlerinin satışına göz yumulmaktadır.
2. Gelişmiş ülkelerin firmalarının; uzun araştırmalar, deneyler, tetkiklerden sonra ürettiği şalter, kontaktör, motor, bobin gibi ürünlerinin taklitleri (çakmaları) elektrikçi görünümlü sahtekar bir takım esnaflar tarafından serbestçe satılmaktadır. Dünya çapında tanınan elektrik firmalarının ürünlerinin markalarını kötü Çin mallarının üzerine basanlara yüksek cezalar verilmiyor.
3. Türkiye’nin her iline, her ilçesine, her mahallesine açılan yetersiz / donanımsız / öğretmensiz meslek liselerinden ve meslek yüksek okullarından her yıl onbinlerce elektrikçi mezun ediliyor. Bu mezunlar periyodik olarak sınavlara, testlere tabi tutulmuyor.
Misal, 40 yıl önce elektrikle ilgili bir meslek lisesinden mezun oldum. Bugüne kadar hiçbir kamu kurumu benim bilgi seviyemi ölçmedi.
Piyasada “elektrikçi” olduğunu söyleyen kişilerin yüzde 90’ının yeterli bilgisi, diploması, sertifikası, ustalık belgesi yoktur. Her “elektrikçi” tabelasını gördüğünüz yeri usta sanmayın.
4. Kişisel tespitlerime göre asansörlerde kullanılan motorların, fren bobinlerinin, kontaktörlerin, sigortaların, kabloların, devre kartlarının yüzde 90’ı kalitesiz Çin mallarıdır. Bu derece kötü durumdaki bir sektörde sık sık kazaların olması yadırganmamalıdır. Asansörleri denetleyen Belediyelerin çalıştırdığı teknik elemanların çoğunun bilgi seviyesi sıfırın altındadır.
Sonuç olarak, Türkiye’de elektrik – elektronik sektöründe yüzde 90 oranında başıboşluk, kalitesizlik, denetimsizlik vardır.
Bu sebeple mümkün olduğu kadar asansörlere binmeyin. Merdivenleri kullanın derim.
21. yüzyılda Afganistan gibi kuralsız bir ülkede yaşamak, elektrikçi olarak beni çok korkutmaktadır.
Ali Özdemir
(Eğitimci/Yazar)
