12 yıldır web üzerinden sanal olarak alınıp satılan kripto emtialar Türkiye ekonomisine çok zarar verecek niteliktedir. 31 Mart itibariyle 4800 civarı kripto ürün hiçbir yasal mevzuata tabi olmadan alınıp satılıyor.
Ortada bir mal, şirket yoktur. Bu işte çok büyük tuzaklar, hileler, spekülasyonlar vardır. Dijital elektronik ve bilgisayar ile ilgili kitaplar yazan biri olarak ifade ediyorum: Kripto emtialar ülkemizde çok büyük yaralar açacaktır.
Borsa ve kripto emtialarla ilgili temel seviyede kitaplar da yazdım. Çok yüksek riskler söz konusudur. Halkımız bunları idrak etmelidir.
Borsa İstanbul’da alınıp satılan 400 pay senedi günde en fazla yüzde 10 artıp azalabilirken kripto emtialar günlük yüzde 99,9 düşebildiği gibi yüzde 1-1000 oranında da artabilmektedir.
Medya bu konuda halkımızı yeterli düzeyde aydınlatmıyor.
İlave olarak kısa bir yazı linki sunuyorum:
Mehmet Soysal Yazısından;
Kripto örgütler derken geldik kripto paralara…
Bitcoin, Ethereum, Ripple, Monero, Zcash, Dash ve diğerleri…
Sahipleri kim?
Richard Branson, Elon Musk ve Bill Gates olduğu söyleniyor…
Kripto paranın karşılığı nedir?
Belli değil.
Sabah kalkan alıyor akşam kime bozduracağını bilmiyor.
Muhatap belli değil.
Kanunlar yetersiz…
Yasalmış gibi insanlar almaya devam ediyor…
*
Bu kadar belirsizlik yetmiyormuş gibi daha şimdiden kripto paralarla ilgili dolandırıcılık hikâyeleri de artmaya başladı…
Geçtiğimiz günlerde Silivri’de 9 villa kiralayan Çinli bir şebeke dijital para dolandırıcılığı yaparken yakalandı…
Çin’den getirilen insanların pasaportlarına el koyan şebekenin kurduğu çağrı merkeziyle hayali kripto para dolandırıcılığıyla milyonlarca para kazandıkları belirlendi.
101 kişiyi yakalayan güvenlik güçleri buna benzer hemen her gün bir operasyon yapıyor…
*
Dünyanın sayılı merkez bankalarının başkanları kripto paralarla ilgili uyarıları yapmalarına rağmen değişen bir şey yok.
Elon Musk’un üç haftada 970 milyon dolar kazanması yüzünden büyük bir kalabalık birikimlerini sanal paraya yatırmaya devam ediyor…
Dünyaca ünlü ekonomist Nouriel Roubini diyor ki:
Dolandırıcılık içeren spekülatif sözde varlık!
*
Paranın bir anda sıfırlanabileceğini söyleyen yatırımcıların sözlerine aldırış etmeyenler ise sanal paralara yönelmeye devam ediyor…
Ve bu çılgınlığın nereye kadar süreceğini de kimse bilmiyor.
Para piyasalarını altüst eden kripto paralarının geleceğine dair yaşanacakları da…
Parolasını unutanların ise parasını alamayabileceğini ve sorumlu bulamayacağını belirten uzmanlar bu tehlikeli gidişe yasalarla bir son verilmesinin gerektiğini söylüyor.
Lakin kripto para çılgınlığı olağanüstü bir hızla sürüyor.
*
Yıllar önce Rusya Merkez Bankası yayımladığı “Mali İstikrar Raporu”nda, kripto paraların para aklama ve terörün finanse edilmesi için kullanılma tehlikesi bulunduğuna işaret etmişti.
Kripto para piyasalarının yüksek riskler barındırdığının vurgulandığı raporda denilmişti ki:
Bu piyasalardaki balonlar nedeniyle tüketiciler büyük kayıplar yaşayabilir.
Ulusal ve uluslararası düzenleyicilerin görevi, kripto para piyasasının düzenlenmesinde koordineli bir yaklaşım geliştirerek, yüksek riskli yatırımların ve işlemlerin potansiyelini kısıtlamak suretiyle bu riskleri en aza indirmektir.
Ali Özdemir
(Eğitimci/Yazar)
